Không riêng gì thực phẩm nhập từ Trung Quốc mà các sản phẩm của Tập đoàn Masan đều sử dụng các loại vật liệu, hương liệu, phụ gia gây ung thư và là một Tập đoàn làm giàu trên sinh mạng người dân lớn nhất Việt Nam, song được sự bảo trợ của kẻ sát nhânNguyễn Văn Hưởng nên làm mọi người run sợ và báo chí phải im liệng hết!
Rất nhiều mì gói ở VN chứa chất độc phá hủy ADN
Cơn sốc vì thực phẩm có chứa DEHP còn chưa qua thì mấy ngày gần đây người tiêu dùng lại thêm một phen "rùng mình" vì phát hiện mì gói có chứa phẩm màu Tartrazine (E102), có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là với nam giới và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, như gây phản ứng hen, phát ban, phá hủy ADN...
E102 là chất màu tổng hợp có màu vàng chanh, không chỉ được sử dụng phổ biến ở mì ăn liền mà còn có trong đồ uống, rượu, nước giải khát, snack v.v… Hiện dư luận đang e ngại trước thông tin mì ăn liềnchứa E102 (hay phẩm màu Tartrazine) có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là với nam giới và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, như gây phản ứng hen, phát ban, phá hủy ADN...
Những nghiên cứu khoa học trên thế giới cho đã cho thấy ở lứa tuổi từ 3-9, nếu sử dụng liên tục sản phẩm thực phẩm có chứa E102 một thời gian dài, sẽ bị ảnh hưởng. Mà rõ nhất là tăng sự hiếu động, dễ cáu gắt, kém tập trung của trẻ và ảnh hưởng đến sinh lý của nam giới. Hiện nhiều nước vẫn sử dụng E102 trong chế biến thực phẩm, chỉ có một số nước có khuyến cáo cần phải ghi rõ trên bao bì nhãn mác để người tiêu dùng có sự lựa chọn. Riêng Nhật Bản là nước cấm không được sử dụng E102 trong chế biến mì.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết: Ở Việt Nam, năm 2010 đã tiêu thụ khoảng 5 tỷ gói mì ăn liền, đứng vị trí thứ 4 trên thế giới trong tiêu thụ mì ăn liền.
Trong khi đó, từ trước tháng 3/2011, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất mì ăn liền đều sử dụng phẩm màu tổng hợp E102 để có được màu sắc hấp dẫn và tiết kiệm chi phí sản xuất so với việc sử dụng màu chiết xuất từ tự nhiên.
Vì thế, dư luận quan tâm trước thông tin này là hoàn toàn cần thiết, để bảo vệ quyền lợi của chính mình.
Sản phẩm mì gói được cho là có chứa phẩm màu Tartrazine (E102)
"Mì gói là thức ăn nhanh gọn, tiện dụng mà rất nhiều gia đình lựa chọn và ưa thích. Đặc biệt là lũ trẻ nhà tôi luôn ăn mì gói buổi sáng trước khi đến trường. Mới đây tôi đang rất lo ngại vì thạch rau câu, giờ lại thêm mì ăn liền nữa thì người tiêu dùng chúng tôi không biết phải làm thế nào để bảo vệ sức khoẻ của mình và gia đình." - Chị Nguyễn Thị Hảo (Tam Trinh - Hà Nội) lo lắng nói.
"Mỗi tuần tôi ăn mì gói khoảng 10 lần, thường là vào buổi sáng và buổi tối. Vì con trai rất ngại nấu nướng, công việc của tôi cũng bận rộn nên không mấy khi đi ăn tử tế được. Trước giờ tôi cũng nghĩ là ăn mì gói sẽ không có lợi cho sức khoẻ, vì nó nóng nhưng cũng không nghĩ là nó có sử dụng phẩm màu có hại... Từ giờ tôi sẽ hạn chế ăn mì nhưng cũng không chắc là có thể từ bỏ. Thôi thì sống chết có số cả" - Anh Hoàng Đức Long (Trần Khát Chân - Hà Nội) cho biết.
Sản phẩm mì gói được bày bán rất nhiều tại các cửa hàng và siêu thị, được người dân Việt Nam ưa thích.
Có thể thấy, trong thời gian gần đây người tiêu dùng đã nhận được không ít những thông tin liên quan đến sức khoẻ của cá nhân họ và gia đình. Cơn sốc vì thực phẩm chứa DEHP còn chưa qua thì mì gói có sử dụng phẩm màu E102 lại tiếp tục "giáng xuống" khiến không ít người, hoặc là có cái nhìn bi quan thực sự về thực phẩm, hoặc tự tìm cách an ủi mình theo kiểu "sống chết có số".
Cũng từ những hoang mang, lo ngại từ người tiêu dùng mà trong thông báo ngày 6/7, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm đã nêu rõ: Đây là vấn đề mà Cục An toàn vệ sinh thực phẩm hết sức quan tâm. Cục An toàn vệ sinh thực phẩm đã nhiều lần tham khảo ý kiến các chuyên gia và đã tư vấn trực tiếp với các chuyên gia về phụ gia thực phẩm tại hội nghị Đại hội đồng Codex thế giới lần thứ 34 tại Giơ-ne-vơ Thụy Sỹ (4-10/7/2011).
Theo đó, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm nhận định rằng, phẩm màu E102 đã được Ủy ban hỗn hợp về phụ gia thực phẩm Quốc tế FAO/WHO (gọi tắt là JECFA) cũng như Ủy ban khoa học Châu âu nghiên cứu từ những năm 1965-1966; 1975;1984 trên cơ sở các bằng chứng khoa học và thực nghiệm đều thống nhất quy định mức ăn vào hàng ngày chấp nhận được ADI 0 - 7,5mg/kg thể trọng/ngày.
Ở Việt Nam việc sử dụng phẩm màu E102 đã quy định có tính pháp lý (QĐ 3742). Dù vào thời điểm hiện nay, ở nước ta vẫn chưa có một thông báo chính thức hay một cuộc nghiên cứu nào liên quan đến các sản phẩm mì gói bán trong nước có sử dụng phẩm màu E102. Nhưng có thể nhận thấy, với việc các công ty sản xuất mì gói tại Việt Nam có sử dụng phẩm màu tổng hợp để có được màu sắc hấp dẫn và tiết kiệm chi phí sản xuất thì dù hàm lượng có nằm trong tiêu chuẩn quy định hay vượt quá ngưỡng cho phép đều khiến người dân không khỏi hoang mang, lo ngại.
Mặt khác, với những thông tin đang được cảnh báo từ nước ngoài như việc Nhật Bản, Hàn Quốc hạn chế việc sử dụng phẩm màu E102 thì đây là một vấn đề cần được lưu tâm để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Cũng chính vì lý do đó, trong thông báo ngày 6/7, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm đã trấn an người tiêu dùng khi cho rằng: cho đến thời điểm hiện nay nếu phẩm màu này được sử dụng đúng hàm lượng theo quy định thì vẫn bảo đảm an toàn.
Bên cạnh đó, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm sẽ tiếp tục cập nhật trên cơ sở tư vấn của ban kỹ thuật phụ gia thực phẩm thuộc Ủy ban Codex Việt Nam và phân tích các tài liệu khoa học của thế giới đối với E102 để đưa ra các khuyến nghị kịp thời và chính xác nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Còn với ông Nguyễn Mạnh Hùng (Phó chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng) thì "dù chất E102 hiện nay vẫn nằm trong danh mục được phép sử dụng ở VN nhưng nếu đặt lợi ích, quyền lợi NTD lên trên, đặc biệt là vấn đề sức khỏe thì DN phải chủ động trong việc tìm 1 thứ phẩm màu an toàn khác thay thế.
Như vậy mới được coi là đạo đức kinh doanh và có trách nhiệm với NTD. Bởi sự độc hại của chất này, chúng ta đã biết thế giới đã công bố những nghiên cứu, gần đây nhất, tháng 3/2011, ở VN đã có 1 cuộc hội thảo về phụ gia phẩm màu thực phẩm, thì việc này đã được công khai hóa. Một câu hỏi đặt ra là những DN này đã đặt quyền lợi của NTD lên hàng đầu hay chưa?"
"... Theo thông tin mà chúng tôi được biết, từ trước tháng 3/2011 hầu hết doanh nghiệp sản xuất mì ăn liền đều sử dụng phẩm màu tổng hợp E102 để tiết kiệm chi phí sản xuất từ 50-100 VND/gói mì so với việc sử dụng màu chiết xuất từ tự nhiên. Nếu nhân với 5 tỷ gói mì ăn liền thì các nhà sản xuất kinh doanh đã thu được 1 khoản lợi nhuận rất lớn.
Trước vấn đề an toàn sức khỏe, tính mạng NTD, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ NTD VN đã và đang có những hành động cụ thể. Trong vụ việc chất phẩm màu E102 chúng tôi cũng đang theo dõi rất chặt chẽ việc xử lý của các cơ quan chức năng.
Chúng tôi sẽ có công văn chính thức kiến nghị Bộ Y tế đưa chất E102 ra khỏi danh mục các chất phụ gia thực phẩm được phép sử dụng trong thực phẩm theo Quyết định 3742/QD BYT ngày 31/8/2001 của Bộ Y tế." - Ông Nguyễn Mạnh Hùng - P. Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người Tiêu Dùng Việt Nam cho biết.
Duyên Duyên
Sợ mì gói VN chứa chất độc phá hủy ADN, dân chuyển dùng mì Nhật
Những thông tin về các loại mì gói ở Việt Nam đều có thành phần chất phụ gia [[Tartrazine E102]] có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là với nam giới và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, như gây phản ứng hen, phát ban, phá hủy ADN... đang được dư luận hết sức quan tâm và lo ngại. Vậy thực tế vấn đề này như thế nào? Ý kiến của người tiêu dùng ra sao? Và nguyên nhân vì sao lại bùng phát thông tin này?
Soi phụ gia E102
Cuộc chiến quảng cáo mì gói giữa Công ty Masan và Công ty Acecook trong vài ngày vừa qua đã gây được sự chú ý và quan tâm của dư luận. Chưa cần biết bên nào đúng, bên nào sai nhưng với những thông tin về các loại mì gói tại Việt Nam đang sử dụng chất phụ gia E102 là không phải là vô căn cứ. Chỉ có điều, việc sử dụng chất phụ gia đó có đúng hàm lượng được quy định hay không thì chưa có một nghiên cứu nào hay một cơ quan nào thực sự vào cuộc.
Dạo một vòng quanh Hà Nội, ghé qua các đại lý mì gói hay các cửa hàng nhỏ lẻ và cả siêu thị, chúng tôi nhận thấy có ít nhất khoảng 20 sản phẩm mì gói có sử dụng phụ gia E102 đang được bày bán trên thị trường.
 | This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 800x533. |
Các loại mì gói có sử dụng phẩm màu tổng hợp E102 mà không ghi rõ hàm lượng trên bao bì
Mặc dù các sản phẩm mì gói đều in rõ trên bao bì có thành phần màu tổng hợp E102 nhưng ở đây lại không hề có bất cứ thông tin nào về hàm lượng E102 được sử dụng. Chính điều này càng làm thông tin về sản phẩm trở nên mơ hồ và khiến người tiêu dùng thêm lo lắng.
| This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 800x503. |
Các loại mì có sử dụng phẩm màu tổng hợp Tartrazine E102
Cũng bởi các sản phẩm mì gói có sử dụng chất phụ gia E102 mà không công bố rõ hàm lượng khiến rất nhiều người tiêu chuyển sang lựa chọn phương án an toàn là sử dụng những loại mì Hàn Quốc, Nhật Bản hay những loại không có thành phần E102 in trên bao bì.
"Tôi thấy gói mì nào cũng có ghi E102, mà các chị em bảo là phải xem hàm lượng của E102 in trên bao bì nữa. Tôi tìm mãi mà có thấy đâu nên chuyển sang dùng mì Hàn Quốc ăn cho chắc" - Một khách hàng tại siêu thị Big C cho biết. Không chỉ dừng lại ở các sản phẩm mì ăn liền, các loại mì trứng được bán tại siêu thị hay các cửa hàng bên ngoài cũng có thành phần chất phụ gia E102 và tất nhiên, hàm lượng sử dụng E102 cũng không hề được công bố trên bao bì.
Ngay cả mì trứng cũng sử dụng phẩm màu E102
Có thể thấy, thực tế việc sử dụng phẩm màu Tartrazine E102 trong sản xuất mì gói, mì trứng là rất phổ biến ở Việt Nam. Cũng từ thực tế này mà thông tin mì có sử dụng E102 không khỏi khiến cho người tiêu dùng lo ngại. Mì ngoại đắc lợi
"Gia đình tôi ăn mì Hảo Hảo được hơn chục năm nay rồi. Sau khi xem quảng cáo trên TV và theo dõi thông tin về chất phụ gia E102 trên báo đài tôi cực kỳ lo lắng, nhất là lo cho mấy đứa trẻ nhà tôi. Bây giờ chúng tôi đã ngừng sử dụng mì Hảo Hảo, lúc nào các cháu đòi quá thì tôi mới mua mì Tiến vua bò cải chua cho các cháu ăn. Mì đó thì có thể yên tâm là không có chất độc hại" - Chị Nguyễn Thu Hoài (Đê La Thành - HN) cho biết.
"Bây giờ tôi chỉ mua mì Hàn Quốc với Nhật Bản thôi. Đắt gần gấp đôi nhưng an toàn. Mì sản xuất tại Việt Nam thì toàn chất phụ gia độc hại thôi nên người tiêu dùng chúng tôi không thể không đề phòng" - Chị Trần Ngọc Thương (Xã Đàn - Kim Liên - HN) nói.
Một khách hàng mua cả thùng mì gói Hàn Quốc về ăn để đảm bảo
"Sinh viên bọn mình thì ăn mì gói nhiều lắm, cứ cuối tháng hết tiền là ăn mì... Mình cũng có nghe thông tin mì gói có chứa chất độc gì gì đấy, cũng quan tâm và lo lắng lắm nhưng chẳng biết làm thế nào. Loại mì an toàn thì đắt quá, bọn mình chỉ có khả năng ăn loại tầm 4000 - 5000 đồng là cao nhất thôi." Nguyễn Thị Kim Oanh (sinh viên năm 3 trường ĐH Bách Khoa) cho biết.
Trên đây là tâm sự của một số người tiêu dùng. Ngoài ra, trên các webside và diễn đàn online còn tràn ngập sự lo lắng và những chia sẻ về kinh nghiệm đối với vấn đề chọn mì của các bà mẹ. Theo đó, các mẹ kháo nhau rằng nếu mua mì ăn liền thì nên xem kỹ thành phần và chỉ chọn loại không có phẩm màu vàng E102 để "tự cứu mình".
Khảo sát tại một số cửa hàng bán lẻ và các siêu thị tại Hà Nội, một chủ cửa hàng tại Quỳnh Mai - Hà Nội cho biết: "Mấy ngày qua khi người ta đến mua mì gói cũng hỏi nhiều lắm. Đa phần là hỏi loại mì nào không có phẩm màu. Tôi cũng chẳng rõ lắm về thông tin này, chỉ biết là mì Tiến vua quảng cáo trên TV là thể an toàn nên trả lời đại. Thế nên mì Tiến vua ở cửa hàng tôi bán chạy lắm. Còn nói về số lượng mì bán ra thì cũng không có gì thay đổi cả, dân Việt Nam mình vẫn thích ăn mì".
Tại một số đại lý hay cửa hàng bán lẻ ở Hà Nội, thì có vẻ như mì Tiến vua bò cải chua lên ngôi, nhưng tại một số siêu thị lớn như Big C, hay Fivimart... thì theo những người bán hàng ở đây cho biết, các loại mì của các hãng vẫn bán với số lượng ổn định. Chỉ có các loại mì của Hàn Quốc và Nhật Bản thì bán vượt trội hơn so với trước.
"E102 là chất phụ gia vẫn được cho phép sử dụng tại nhiều nước trên thế giới. Nếu dùng trong hàm lượng cho phép thì không ảnh hưởng đến sức khỏe của người trưởng thành. Với trẻ nhỏ, tiêu chuẩn về hàm lượng này thấp hơn.
Thế nên người tiêu dùng cũng không nên quá hoang mang, lo lắng. Tuy nhiên, khi chọn mua mì gói, khách hàng cũng cần xem kỹ thành phần ghi trên bao bì để chọn những sản phẩm có hàm lượng E102 trong giới hạn cho phép của Bộ Y tế." - GS, TS Trần Đáng, nguyên Cục trưởng cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm của Bộ Y tế cho biết.
Khiếu nại và bùng nổ
Trong một đoạn quảng cáo gần đây được phát sóng trên truyền hình, công ty Masan đã quảng bá thương hiệu mì Tiến vua bò cải chua của mình bằng cách sử dụng hình ảnh một chuyên gia làm thí nghiệm giữa hai loại mì.
Theo đó, một loại mì sau khi chế nước sôi vào thì chuyển sang màu vàng sậm và chứng tỏ mì đó có sử dụng phẩm màu. Còn loại mì Tiến vua bò cải chua của công ty Masaan thì sau khi chế nước sôi vào có màu vàng nhạt hết sức tự nhiên và cam kết không sử dụng phẩm màu.
Mặc dù trong đoạn quảng cáo này không nêu rõ, phẩm màu được sử dụng ở đây là Tartrazine E102 có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe, song với thông điệp mà Masan đưa ra đã châm ngòi nổ cho một cuộc chiến giữa Masan và nhiều công ty mì gói khác, điển hình là Công ty Acecook. Acecook cho rằng, việc quảng cáo của Masan với nội dung như vậy là một sự cạnh tranh không lành mạnh và sẽ gây ra hiểu lầm cũng như lo ngại từ người tiêu dùng với sản phẩm mì gói.
Từ đó Acecook Việt Nam đã có văn bản khiếu nại lên Cục quản lý cạnh tranh về việc clip quảng cáo của Masan với sản phẩm mì Tiến Vua bò cải chua đưa thông tin gây nhầm lẫn về chất lượng và yêu cầu ngừng truyền thông.
Sản phẩm mì gói được bày bán rất nhiều tại các siêu thị
Phản pháo lại Công ty Acecook, Công ty Masan cũng có văn bản khiếu nại Acecook Việt Nam về hành vi “gây rối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khác”. Như vậy, xuất phát từ nội dung quảng cáo mì Tiến vua bò cải chua của Công ty Masan, cùng với đơn khiếu nại về sự cạnh tranh không lành mạnh và những thông tin gây nhầm lần từ Masan của Công ty Acecook đã gây ra một cuộc "bùng nổ" thông tin về phụ gia Tartrazine E102 có ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Và đây chính là nguyên nhân gây nên mối lo ngại và nghi hoặc với sản phầm mì ăn liền từ phía người tiêu dùng.
Duyên Duyên
Bún chả Hà Nội thơm lừng nhờ phụ gia lạ của Trung Quốc
Đa số các loại hương liệu, dầu trát này đều được giới thiệu là hàng nhập khẩu, đảm bảo chất lượng, không phải phẩm công nghiệp.
Hương liệu chế thịt nướng “made in China”
Khu vực quầy hương liệu trong chợ Đồng Xuân luôn đông nghẹt khách, lối đi nhỏ khách hàng muốn mua hàng phải chen khéo để đi. Trong vai một người khách hàng muốn mua hương liệu làm quán nướng, món quay người bán hàng chào đón rôm rả.
Các loại hương liệu ở đây được bày bán rất nhiều, đa chủng loại sử dụng vào các mục đích khác nhau: nào là hoa hồi, hoa trà, hoa quê, quế, tinh dầu bò, tinh dầu lợn, tinh dầu gà và các phụ gia thực phẩm khác. Đặc biệt là những loại phụ gia để chế biến các món chả nướng giúp chả có màu đẹp và thơm ngon, cuốn hút.
Tại quầy hàng N. H người bán hàng lôi ra một lọ hỗn hợp như dạng sa tế và giới thiệu để làm món nướng như vịt nướng, thịt nướng. Ngoài ra, các loại tinh dầu có mùi vịt, mùi gà khách muốn mua phải đặt hàng trước người bán hàng sẽ lấy về.
Người bán hàng tên Huyền cầm lọ phụ gia chi chít chữ Trung Quốc cho biết “Làm bún chả gia đình ăn thì người ta ít sử dụng đến công cụ hỗ trợ này nhưng làm hàng bán thì cần phải có. Mỗi lọ có thể dùng cho 30kg thịt. Chỉ cần ướp qua thịt trước khi nướng đã có màu vàng ngon, thay vì màu trắng nhờ nhờ".
Người bán hàng khẳng định thêm màu nước hàng (nước dùng ăn bún chả) cho vào chỉ làm cho thịt nướng vàng, không thơm như loại phụ gia này. Thông thường người làm hàng sẽ phải ướp các loại gia vị nhưng khi sử dụng lọ gia vị tổng hợp này thì người làm hàng không cần cho thêm các loại tinh dầu, hương liệu khác.
Chúng tôi ghé sang hỏi loại phụ gia dùng cho ngan quay, vịt quay, gà quay người bán hàng rôm rả giới thiệu loại phụ gia đựng trong lọ thủy tinh, nhìn thoáng qua người mua sẽ tưởng đó là những lọ si rô. Những chai lọ này chúng có màu vàng sậm được người bán hàng cất kỹ, khi có khách hỏi mua người bán hàng mới mang ra cho khách.
Ngoài ra, theo tìm hiểu của chúng tôi, ngoài những phụ gia đóng chai còn có các loại phụ gia đựng trong túi dùng cho các món thịt xiên nướng, thịt nướng chả (làm trong quán bún chả). Giá cả của những mặt hàng này rất rẻ từ 30 đến 50 nghìn đồng/bình 1000 mg..
Kinh hoàng chất tẩy gây loét nội tạng?
Không chỉ có các phụ gia giúp lên đời thịt nướng ngon. Các cửa hàng còn bán cả phụ gia tẩy rửa thịt giúp thịt hết mùi.
Đa số những loại hóa chất này đều được khuyến cáo là không nên lạm dụng. Một số chủ cửa hàng còn có thể dùng nước vôi giúp thịt hết mùi hôi và trắng không đen.
Chúng tôi ghé qua phố Hàng Buồm để hỏi mua chất tẩy rửa thịt khiến thịt bớt hoi. Lấy lý do thịt lợn nuôi công nghiệp nhiều nên có mùi gây, hoi cần mua một phụ gia để tấy bớt mùi.
Tại của hàng N.M phố Hàng Buồm, chị chủ quán mang ra một bịch bột màu trắng và quảng cáo “bột này giúp tẩy bớt mùi thịt, không chỉ hoi hay gây mà tinh bột nay ngâm vào nước còn giúp thịt ôi thiu thành thịt tươi".
Chị hướng dẫn nếu dùng 2 kg thịt lợn thì chỉ cần hai thìa bột và cho vào một xô nước ngâm khoảng 4,5 phút là vớt ra. Lúc này mùi hôi, mùi thiu của thịt sẽ biến mất. Ngoài ra, hóa chất này còn giúp thịt trông tươi hơn.
Phóng viên tìm đến Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm - Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, trao đổi về việc tẩy mùi thịt ôi một cán bộ trong viện khẳng định có thế chất đó là Sunfua dioxit (SO2). SO2 ở dạng bột hòa với nước sau đó nhúng thịt vào. SO2 là chất được dùng trong công nghệ chế biến thực phẩm với mục đích kéo dài thời gian bảo quản và chống vi khuẩn xâm nhập.
SO2 có thể làm thịt ôi mất mùi ôi thiu, nếu người sử dụng dùng trong chế biến sẽ khiến khách hàng không biết thị ôi thiu. Nhưng dùng để ngâm thịt ôi bán sống thì không làm mất màu thâm của thịt sẽ phải dùng thêm hóa chất khác.
SO2 dùng tẩy mùi thực phẩm nếu ăn nhiều sẽ gây loét nội tạng như thành ruột, dạ dày, tá tràng…
Lan Chi
Phẩm vàng tổng hợp, rước họa vào thânPhẩm vàng tổng hợp, thứ phẩm đang được dùng trong rất nhiều loại thực phẩm tiêu thụ ở Việt Nam, nhất là mỳ tôm, vừa được cảnh báo có nguy cơ gây nhiều chứng bệnh.
Khảo sát qua các chợ và siêu thị ở Hà Nội, chúng tôi thấy một số sản phẩm mỳ ăn liền công khai ghi có sử dụng màu tổng hợp E102 như mỳ Hảo Hảo hương vi sa tế hành, mỳ xào Táo Quân hương vị thập cẩm, mỳ Hảo Hảo hương vị nấm, mì Miliket, mỳ Cung Đình, v.v... Hay món nui (dùng để nấu nước súp, xào với các loại Rau, củ, thịt, hải sản, gia vị) cũng thấy ghi trên bao bì có dùng “màu thực phẩm tổng hợp E102”.
Đây thực sự là một mối nguy lớn đối với sức khỏe người tiêu dùng khi, tại Việt Nam, sản lượng mỳ tiêu thụ trong năm 2010 là 5 tỷ gói, theo báo cáo tháng 4-2011 của Cty Nghiên cứu Thị trường Euromonitor International.
Dự báo, thị trường mỳ ăn liền của Việt Nam tăng trưởng từ 15-20% mỗi năm và, như vậy, đến năm 2015, mức tiêu thụ mỳ ăn liền tại Việt Nam sẽ lên đến 10 tỷ gói.
EU cảnh báo, Nhật Bản không dùng
Phẩm vàng tổng hợp đó, theo PGS.TS Trần Đáng, nguyên Cục trưởng Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm, Bộ Y tế, có tên khoa học là tatrazine và được CODEX Quốc tế đánh số ký hiệu là E102. Chất bột màu vàng này tan trong nước và được dùng làm chất tạo màu trong nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực mỹ phẩm, dược phẩm và, nhất là, thực phẩm.
Hóa ra, tác hại của phẩm màu vàng tổng hợp E102 không còn mới với nhiều quốc gia. Kết luận này dựa trên nhiều nghiên cứu khoa học có giá trị như nghiên cứu của Đại học Southampton về phụ gia thực phẩm và sự hiếu động thái quá ở trẻ em 3 tuổi, 8-9 tuổi trong cộng đồng; nghiên cứu đăng trên báo J. Pediatr. (tạp chí của Mỹ về chăm sóc sức khỏe trẻ em & thanh thiếu nhi) về màu thực phẩm tổng hợp và hành vi.
Với những minh chứng về sự độc hại đối với sức khỏe người tiêu dùng, E102 bị cấm dùng trong thực phẩm đặc biệt là mỳ ăn liền tại Nhật Bản từ tám năm nay và hạn chế sử dụng tại các nước thuộc Liên minh Châu Âu (EU) từ ba năm nay.
Tại Hàn Quốc, người ta khuyến cáo không nên sử dụng E 102 trong một số thực phẩm trong đó có mì. Tại Anh, Hiệp hội Tiêu chuẩn Thực phẩm Anh đề nghị các nhà sản xuất loại bỏ các màu thực phẩm được nghiên cứu và khuyến cáo không dùng bởi Đại học Southampton, trong đó có E 102.
Chờ Bộ Y tế
Giữa tháng 3-2011 tại TP Hồ Chí Minh, Cty Vifon phối hợp với một số đơn vị tổ chức một hội thảo bàn với tiêu đề "An toàn thực phẩm và việc sử dụng phẩm màu tổng hợp, chất bảo quản trong sản xuất thực phẩm của nước ta".
Hôi thảo có sự tham dự của lãnh đạo Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm, bàn về vấn đề nêu trên, trong đó có đề cập đến chất màu tổng hợp E102. Từ bấy đến giớ, vẫn chưa thấy ý kiến nào của cơ quan chức năng về vấn đề này. Cụ thể, không có bất kỳ ảnh hưởng nào đến việc sử dụng E102 trong sản xuất các loại mì gói với số lượng tiêu thụ lớn tại Việt Nam như nêu trên.
Điều tra của phóng viên cho thấy một số hãng sản xuất mì của Nhật Bản khi sản xuất mì gói tại nước họ thì không thấy có E102, vì biết rõ chất này có hại. Nhưng sang Việt Nam sản xuất, lại vẫn thấy cho E102 vào sản phẩm như một số nhãn hiệu nêu ở đầu bài. Vì sao vậy?
Theo “Ảnh hưởng độc hại của tatrazine đến khả năng sinh sản...” do Tạp chí Dược&Độc học Hoa Kỳ (American Journal of Pharmacology and Toxicology), phẩm màu vàng tổng hợp E102 được chứng minh gây nên tình trạng tăng sự hiếu động thái quá ở trẻ em và ảnh hưởng xấu đến chức năng sinh sản ở nam.
Nam giới ăn một lượng quá ngưỡng có thể bị suy giảm tinh trùng và làm tinh trùng bị biến dạng. Nó còn là một trong những chất phụ gia nguy hiểm nhất cho bệnh nhân hen và những người không dung nạp thuộc aspirin.
Việc hàng loạt thực phẩm sản xuất ở Việt Nam vẫn hồn nhiên sử dụng E102, doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm. Song trách nhiệm chính có lẽ thuộc về cơ quan quản lý mà cụ thể là Cục ATVSTP, Bộ Y tế. Một quan chức của Cục ATVSTP cho hay Cục vừa có cuộc họp bàn về E102. Tuy nhiên những động thái tiếp theo của cơ quan chủ quản của Bộ Y tế được cho là quá chậm.
Theo Quy định&Tiêu chuẩn Thực phẩm và Phụ gia Thực phẩm của Tổ chức Thương mại Hải ngoại Nhật Bản ban hành tháng 4-2011, phẩm màu vàng tatrazine bị cấm dùng trong nhiều loại thực phẩm, trong đó có mỳ gói. Theo tiêu chuẩn JAS của Nhật Bản, trong mục “Tiêu chuẩn kỹ thuật cho mì ăn liền”, chất tatrazine cũng không nằm trong danh mục các chất phẩm màu được sử dụng trong mì. Tiêu chuẩn Nhật JAS là bộ tiêu chuẩn về chất lượng và phương pháp sản xuất cho các loại thực phẩm, đồ uống không cồn và các sản phẩm lâm nghiệp do Bộ Nông-Lâm nghiệp & Thủy sản Nhật Bản ban hành ngày 9-4-2009.
Còn theo Quy định (EC) số 1333/2008 của Nghị viện Châu Âu và của Hội đồng Châu Âu ngày 16-12-2008 về các chất phụ gia thực phẩm, trong danh sách các màu thực phẩm buộc phải ghi rõ thông tin bổ sung trên nhãn, có phẩm màu vàng Tatrazine (E 102). Phẩm màu này buộc phải ghi những dòng chữ như “có thể ảnh hưởng xấu đến hoạt động và sự chú ý của trẻ em”.
Tại Mỹ cũng có các khuyến cáo tương tự. Tổ chức vì Sức khỏe Cộng đồng Mỹ yêu cầu Cơ quan Dược & Thực phẩm (FDA) nên bắt buộc trên nhãn sản phẩm thực phẩm phải có lưu ý cảnh báo “Màu nhân tạo trong thực phẩm (trong đó có E 102) gây nên những hành động thái quá và những vấn đề về hành vi ở một số trẻ em”
Theo QD/TP
Thiếu hóa chất, măng đắng và xấu Hóa chất không chỉ làm rút ngắn công đoạn ngâm, luộc măng mà còn giúp măng trắng giòn và để được lâu. Vì lợi nhuận mà "công nghệ" này được cả nhà sản xuất và phân phối khai thác triệt để.
Khâu nào cũng cần hóa chất
Vì có người thân bán măng ở chợ nên tôi được dặn dò rất kỹ: "Nếu muốn ăn măng tươi thì phải báo trước 2 - 3 ngày, chị dặn người ta luộc riêng cho. Măng lấy về ngâm nước muối để trong tủ lạnh và ăn ngay trong vòng 2 - 3 ngày, lâu hơn là hỏng", chị Nguyễn Thu Hằng, Yết Kiêu, Hà Đông, Hà Nội cho biết. Nhiều hôm có khách đột xuất, chạy ra cửa hàng định mua ít măng về dùng, thấy măng trắng ngon và đẹp, được ngâm đầy các thùng nhưng chị bắt về mua thứ khác mà ăn. "Măng này người nhà không ăn được", chị Hằng nói.
Trong vai một nhân viên vừa được thuê bán hàng, tôi được một chủ chuyên giao măng tại chợ Hà Đông tâm sự rất thực khi chỉ vào đống hóa chất: Không có các loại hóa chất này thì luộc măng chết tiền củi, tiền công, măng lại xấu chẳng ai mua, thậm chí vớt ra là thâm đen. Cho chút này, măng mềm và giòn, rất hấp dẫn.
Anh còn hướng dẫn: Chất màu trắng là bột tẩy, giúp măng sạch, có độ dai và không hư hỏng. Màu vàng là dùng để luộc măng củ, măng vầu lên màu ánh vàng bắt mắt. Khi luộc măng thì cho chút đường hóa học măng mới ngọt, chứ không đắng và ngái khó ăn. Nhờ thuốc bột tẩy trắng, thời gian ngâm măng tươi chỉ mất vài ngày thay vì hằng tháng trời như trước đây. Đối với măng khô, muốn ngâm, luộc để bán không nát và hỏng thì cứ cho chút bột trắng vào, tối luộc sáng bán ngay. Ngâm chất này bán cả tháng măng vẫn vàng, mềm, đẹp.
Sau khi măng được các chủ đầu mối giao cho tư thương, một lần nữa măng lại được lên đời bằng thuốc bảo quản. Chủ một cửa hàng măng tại chợ Thành Công, Hà Nội cho biết, không có hóa chất bảo quản măng sẽ chua, thâm đen và nấm mốc xâm nhập ngay. Măng tươi bán cả năm, trong khi thu hoạch thì có mùa. Không có hóa chất thì đổ đi hết, người tiêu dùng lấy gì mà ăn. Đây là các hóa chất được phép sử dụng, an toàn, không sao. Tại chợ Hà Đông, những củ măng dập nát, thâm đen, xấu xí, được cắt bỏ qua, cho vào ngâm trong chậu nước, một lúc sau măng trở lên trắng và hấp dẫn.
Quầy bán măng tại chợ Hà Đông
Tìm hiểu về việc măng ngâm hóa chất đối với các cơ quan quản lý về thực phẩm thì đều nhận được câu trả lời, thực phẩm tươi sống được kiểm tra thường xuyên, riêng mặt hàng măng, gần như không được kiểm tra, xét nghiệm. Bà Lê Thị Thanh Bình, trưởng phòng Y tế quận Hà Đông cho biết, chưa bao giờ măng được lấy mẫu xét nghiệm.
Dễ như mua hóa chất "ngâm" măng
Trong vai một người đi tìm mua hóa chất cho cơ sở sản xuất măng, chúng tôi được các chủ cửa hàng măng giới thiệu lên hàng khô tại chợ Hà Đông để mua. Chị H. chủ một cửa hàng giới thiệu đon đả: Muốn mua chất chống thối cho măng chứ gì, loại nào cũng có hết. Làm trắng thì mua bột trắng, thích vàng thì mua bột vàng, ngọt thì thêm đường hóa học, giòn thì có hàn the... Mỗi loại lại có đến vài ba loại từ có nhãn mác được sản xuất từ Mỹ đến các loại không nhãn mác đóng trong bao bì, chủ hàng tự ghi chất chống thối, chất tẩy trắng măng, thực phẩm... Chị bảo, muốn chọn loại nào thì chọn, mua bao nhiêu cũng có, các cơ sở sản xuất lớn thì thường mua loại đóng trong bao tải to cho rẻ. Thậm chí, có cả các loại phụ gia thực phẩm bị cấm như hàn the cũng được bán công khai.
Khảo sát cho thấy, các cửa hàng ở đây đều bán các loại hóa chất chống thối với các tên gọi khác nhau. Chẳng hạn, Natri benzoat, Kali benzoat của Mỹ được bán với giá 65.000 - 70.000đ/kg; Bột muối, bột chống thối, thuốc chống thối, bột trắng măng có nhãn mác Trung Quốc hoặc chủ bán hàng tự ghi tên được bán với giá từ 30.000 - 50.000đ/kg tùy loại hoặc 75.000đ/2kg, phẩm vàng - bột sắt: 10.000 - 30.000đ/kg, hàn the 7.000 - 15.000đ/kg tùy loại...
Theo chị H. chủ một cửa hàng hướng dẫn, chỉ cần 1kg thuốc chống mốc thối chua này có thể dùng để ngâm 1 - 1,5 tạ măng. Theo chị, loại hóa chất này, chị bán không chỉ để ngâm măng mà còn ngâm các loại thực phẩm phẩm tươi sống, rau củ quả gồm: ngó sen, giá đỗ, bắp chuối, nấm tuyết, nấm kim châm, nho khô, táo khô, chanh muối, khoai tây chiên đông lạnh, tôm tươi đông lạnh...
(Theo Bee.net.vn)
Báo động quẩy gây teo não, mất trí nhớ
Để quẩy ngon, một số chủ hãng sản xuất loại đồ ăn này ở Trung Quốc cho vào bột mỳ một thứ chất phụ gia gọi là “You tiao jing” (Do điều tinh - tức Tinh quẩy).Hai cái quẩy, một cốc sữa đậu nành, đó là bữa sáng của đại đa số công chức, viên chức ở Vũ Hán (Trung Quốc).
Thế nhưng, từ mấy hôm nay thực đơn đó đã bị bỏ do thông tin từ một người trong giới chế biến thực phẩm tiết lộ cho báo chí biết: Để cho quẩy ngon, một số chủ hãng sản xuất loại đồ ăn này đã cho vào bột mỳ một thứ chất phụ gia gọi là “You tiao jing” (Do điều tinh - tức Tinh quẩy).
Phóng viên báo điện tử Sina.com đã tìm hiểu thị trường bán buôn các loại phụ gia thực phẩm, phát hiện bày bán rất chạy.
Tinh quẩy độc hại tại khu chợ Đông Môn ở Vũ Hán, Trung Quốc
Trong vai người tìm mua, phóng viên được chủ một cửa hàng ở chợ bán buôn phụ gia thực phẩm Đông Môn cho biết, giá tinh quẩy rất rẻ, chỉ 12 tệ/kg (gần 40.000 VND). Tinh quẩy pha vào bột sẽ làm chiếc quẩy nở to hơn, trông ngon mắt hơn, giòn và đậm đà hơn.
Bà chủ cho biết, cửa hàng chỉ bán thùng nguyên 100 gói (50kg), không bán lẻ, các chủ hãng sản xuất quẩy thường mua cả thùng về để trộn vào bột mỳ làm quẩy.
Phóng viên đòi xem mẫu thì thấy tinh quẩy được đóng trong các túi nilon, màu trắng, nom rất giống bột mì. Khi phóng viên hỏi loại phụ gia này có hại cho người ăn quẩy hay không, người bán nói: “Không rõ, phải hỏi nhà máy sản xuất mới biết được. Nhưng, đây là hàng do nhà máy lớn sản xuất nên chắc đạt tiêu chuẩn (vệ sinh an toàn thực phẩm)!?”.
Đọc những dòng chữ trên bao bì tinh quẩy thì thấy ghi thành phần chủ yếu gồm có: Sodium bicarbonate (NaHCO3), Ammonium aluminium sulfate anhydrous (NH4Al(SO4)2.12H2O), Canxi cacbonat, Cacbonat natri và tinh bột.
Trên bao bì ghi tác dụng của tinh quẩy là “làm quẩy nở hơn, tiết kiệm dầu rán và ngon hơn, nếu trộn nó vào thì 1 gói nửa kg tinh quẩy giúp làm được một bao 25 kg bột mỳ”. Nhìn kỹ địa chỉ làm ra tinh quẩy thì phóng viên ngã ngửa: nơi sản xuất tinh quẩy là một nhà máy hóa chất ở Trùng Khánh.
Phóng viên tra cứu trên mạng Baidu thì thấy Ammonium aluminium sulfate anhydrous là loại hóa chất dùng để làm thuốc nhuộm, mạ đồng, trong đó Alum là thành phần chính, nếu dùng Alum làm chất phụ gia thực phẩm thì sau khi vào cơ thể, nó sẽ không thải ra được, vĩnh viễn tích lại trong cơ thể.Sử dụng Alum trong thời gian dài sẽ gây teo não, lãng quên, ảnh hưởng đến trí lực, dẫn đến chứng Alzheimer của người già. Giáo sư Lưu chuyên ngành hóa học ở Đại học KHKT Hoa Trung cho biết, trong tinh quẩy có chứa ion Nhôm, là nguyên nhân quan trọng gây nên nhiều chứng bệnh về não, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Những thông tin về tinh quẩy- hóa chất độc hại được sử dụng để sản xuất quẩy đang gây chấn động dư luận, khiến người dân Trung Quốc càng thêm lo ngại về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm ở nước...
Người Việt đang tự tử chậm
" Lòng tham của con người tạo nên sự vô cảm trong kinh doanh như việc “ăn bậy” đang diễn ra hàng ngày. Điều đáng buồn là lòng tham đó lại học theo một số quan chức biến chất, người giàu. Sự vô cảm của xã hội đang thúc đẩy những hành vi bất lương. Đó là những chia sẻ của Tiến sĩ Alan Phan với báo Phunutoday. "
PV: Thưa ông, dù nói gì đi nữa thì chúng ta cũng đang phải đối mặt với nạn thực phẩm bẩn, độc tràn lan. Một đất nước tự hào về cái nôi của nền văn minh lúa nước nhưng giờ đây cư dân đưa miếng ăn lên miệng là nơm nớp lo ngộ độc: thịt gà thối, lợn có chất tạo nạc, thịt thối thì làm thịt chưng mắm tép, sữa thì được tư vấn “thối cũng không sao”…Theo ông, chúng ta có nên cười vui vẻ và ăn theo kiểu “khuất mắt trông coi” hoặc “ăn bẩn sống lâu”…không?
TS Alan Phan: Một vị bác sĩ quen giải lý như thế này về khía cạnh y khoa của hiện tượng “ăn bậy” của chúng ta.
Ngày xưa, ăn bẩn cũng có thể là tập cho thân thể quen với những vi khuẩn trong thiên nhiên, một hình thức vắc xin.
Ngày nay, khi cho những hóa chất nhân tạo vào bao tử đồng nghĩa với “tự tử chậm” vì khả năng kháng sinh của cơ thể không thích hợp với các loại hóa chất lạ này.
Cho nên, chuyện cười vui khi ăn nhậu (môn thể thao phổ thông nhất của Việt Nam) chắc chắn thuộc loại “ngày vui chóng tàn”.
TS Alan Phan ăn bẩn là tự tử chậm
PV: Có một nghịch lý khá thú vị, thường thì do thiếu hiểu biết, lạc hậu mới dẫn đến tình trạng ăn uống mất vệ sinh, nhưng ngày nay lại đảo ngược: phải học tử tế và thông minh mới làm ra thực phẩm bẩn, độc bán cho đồng loại được. Dốt thì không thể đưa chất melamine vào sữa được, không thể đưa chất tạo nạc vào thức ăn của lợn được, không đem phân U rê ướp cá cho tươi lâu, không tạo ra chất kích phọt để thúc rau lớn mau như thổi được….Ông nghĩ gì về nghịch lý này? TS Alan Phan: Cội rễ của vấn đề không phải là khoa học hay công nghệ mà là lòng tham. Khắp thế giới, đa số người dân đều mang bệnh tham lam này. Cân bằng lòng tham là sự sợ hãi. Ở các xã hội Âu Mỹ, luật pháp nghiêm trị các sai phạm nên nỗi sợ khống chế lòng tham.
Thêm vào đó, người giàu thì có nhiều thứ để mất (tài sản, danh tiếng, gia đình…) nên họ cẩn trọng hơn trong những quyết định.
Ở Việt Nam hay Trung Quốc, việc thực thi luật pháp liên quan đến các vấn đề thương mại kinh tế lại bị tham nhũng tha hóa, nên người phạm pháp không sợ bị trừng phạt.
Một yếu tố khác là khi xã hội trở nên vô cảm với tội ác và quyền lợi của người dân, thì lòng tham có thể thúc đẩy đủ mọi hành vi bất lương.
PV: Ở thời đại kỹ trị này, lợi nhuận và sự giàu có được đánh giá cao quá mức mà người ta không quan tâm tới cách thức đạt được sự giàu có đó có chính đáng, hợp đạo lý làm người hay không, mục đích tự nó đã biện minh cho hành động. Cứ thế mà suy thì cái sự tạo ra các loại thực phẩm bẩn, độc bán cho đồng loại để thu lợi và giàu có nhanh nhất chắc chắn sẽ phải được hoan nghênh. Vậy tại sao dư luận lại cứ lên án và đòi các cấp quản lý vào cuộc? Ông nghĩ sao về điều này? Liệu có phải ai cũng nghĩ mình bán thực phẩm cho đồng loại thì hợp lý nhưng nếu mình mua phải cái gì đó bẩn, độc hay kém chất lượng thì dứt khoát là không thể chấp nhận được?
TS Alan Phan: Yếu tố chính vẫn là lòng tham không được pháp luật hay tôn chỉ đạo đức kiềm chế. Yếu tố khác là một dân trí thấp. Các tội phạm ngu xuẩn (khi nghĩ rằng mình sẽ kiếm tiền nhiều hơn với những thủ thuật phi pháp) lại được xã hội khuyến khích qua những tấm gương xấu từ những người được coi là “thành đạt”.
Tôi cho rằng hành xử của các đại gia và một số quan chức biến chất tạo nên hiện tượng này. Tại các xã hội văn minh, những người giàu nhất và nắm nhiều quyền hành nhất thường là những người biết tôn trọng pháp luật kỹ càng nhất.
Thực phẩm bẩn hiện hữu trong từng bữa ăn hàng ngày
PV: Người Mỹ nổi tiếng về kinh doanh và giàu có, ông cũng từng kinh doanh ở đó, về Việt Nam ông cũng kinh doanh và cũng thành đạt nơi đó, âu đó cũng là một nghịch lý thú vị, ông giải thích về cái sự nghịch lý này ra sao, thưa ông? TS Alan Phan: Tôi vẫn thường nêu ra một khảo sát của Đại Học Harvard vào khoảng 1980 là các công ty kinh doanh thành công và bền vững nhất trong lịch sử 50 năm vừa qua của Mỹ là những công ty có một kỷ cương đạo đức cao nhất.
Không chụp giật, manh mún…họ xây thương hiệu và lợi nhuận bằng sự sáng tạo của sản phẩm (cần đội ngũ nhân viên và quản lý yêu thích với công việc và điều kiện mưu sinh), bằng sự thỏa mãn của khách hàng (chất lượng và dịch vụ hậu mãi tốt), bằng các hoạt động xã hội tthiện nguyện (đóng góp lâu dài cho thương hiệu).
Đây là công thức kinh doanh duy nhất đem giá trị thực sự lâu dài cho mọi người liên quan.
PV: Theo ông, đến khi nào thì dân ta mới thôi làm thực phẩm bẩn, độc và thích ăn sạch, uống sạch, ở sạch…tóm lại là biết thích thú với vệ sinh ăn ở?
TS Alan Phan: Thực ra, trong trải nghiệm tiếp xúc với nhiều dân tộc trên thế giới, tôi nhận thấy người Việt mình có chuẩn mực vệ sinh cá nhân khá cao, kể cả khi so sánh với người gốc Âu Mỹ.
Do khí hậu nóng bức, thói quen tắm rửa thường xuyên là một thói quen đáng khen.
Tuy nhiên, việc xả rác bừa bãi, đái đường, khạc nhổ, ăn nhậu be bét…là một thói quen xấu. Cũng là dân gốc Hoa như Trung Quốc nhưng người Singapore có môi trường sống thật sạch sẽ vì dân nhìn tấm gương của các lãnh đạo như Lý Quang Diệu, cộng với một trừng phạt rất đắt cho những vi phạm luật lệ.
Chúng ta có thể làm như Singapore. Tôi nói với các bạn trẻ trong một hội thảo là tôi sẽ hãnh diện với Việt Nam nếu ngày nào không còn các bảng “Cấm Đái Bậy” trên đường phố hơn là những khẩu hiệu rỗng tuếch hay một giải vô địch thể thao nào.
Nguồn: Quanlambao